تأثیر بخشش بر روابط خانواده
اهمیت گذشت و بخشش
عفو و بخشش، یعنی روح گذشت از اشتباه دیگران و نادیده گرفتن خطاهای آنان،
نمونه ای از اخلاق نیک و بزرگی روح و نیز از آداب معاشرت است؛
زیرا در زندگی کمتر کسی دیده می شود که حقی از او تباه نشده و دیگران حرمت او را نشکسته باشند.
شرط پایداری زندگی اجتماعی نیز عفو و گذشت است.
اگر همه مردم در گرفتن حقوق خویش دقیق و جدی باشند و از کوچک ترین لغزش دیگران چشم نپوشند،
زندگی، بسیار تلخ خواهد شد و روح صفا و صمیمیت به کلی ازمیان برداشته خواهد شد.
ازاین رو، خداوند عالم در قرآن به ما دستور «عفو» و «صفح» داده است، «وَلْیعْفُوا وَلْیصْفَحُوا»
عفو حالتی است که چنانچه انسان آن را داشته باشد، با وجود دیدن عیب ها و اشتباه های دیگران،
از آن ها می گذرد، ولی اگر کسی صفح را داشته باشد، دارای سعة صدر می شود.
در نتیجه، بدی ها کاستی ها و خطاهای دیگران را هرگز نمی بیند.
حضرت رسول(ص) به عتبه فرمود: «می خواهی تو را خبر دهم به افضل اخلاق اهل دنیا و آخرت؟
نزدیکی کن به هر که از تو دوری کند و بخشش کن بر کسی که تو را محروم سازد
و گذشت کن از آن کسی که بر تو ظلم نماید»
عفو وبخشش از نیکوترین صفات پروردگار
و همین قدر فضل و شرافت برای عفو و بخشش کافی است که از نیکوترین صفات پروردگار است
و در مقام ستایش، او را به این صفت زیبا یاد می کنند. امام زین العابدین(ع) در مناجات خود می فرمایند:
«انت الذی سمیت نفسک بالعفو فاعف عنی؛ تویی که خود را به عف و گذشت نام برده ای، پس در گذر از من».
بدیهی است گذشت و خطاپوشی، از ویژگی های نیکویی است که باید مرد و زن در کانون خانواده،
پایبندی به آنها با یکدیگر رفتار کنند، همچنان که این خصلت در سیره ائمه معصوم و انبیای الهی(ع)،
تجلی این موضوع است. آنان بسیار با گذشت و خطا پوشند.
نمونه هایی چون گذشت امام حسن مجتبی(ع) از مرد شامی و اکرام و اطعام او.
همچنین چشم پوشی حضرت یوسف(ع) از گناه برادرانش و زلیخا، سرمشقی است برای روندگان راه اولیای خدا.
یوسف نبی از ستم بزرگی که برادرانش در حق او کردند، در اوج عزت و قدرت،
با بزرگواری و جوانمردی گذشت کرد و به آنان فرمود:
«شما مرا عزیز مصر کردید». از جرم زلیخا نیز گذشت و سال های سخت زندان را به هیچ انگاشت.
برخی از آثار پرخیر و برکت گذشت و بخشش در روابط زوجین و همچنین اعضای خانواده عبارتند از:
1. آمرزش گناهان و افزایش ایمان
چشم پوشی و بخشش، از نشانه های ایمان و مکارم اخلاق است.
کسی که خطاهای دیگران را نادیده بگیرد، خدای متعال نیز از گناهان او می گذرد و او را مشمول رحمت و آمرزش قرار می دهد:
وَ لْیَعْفُوا وَ لْیَصْفَحُوا أَ لا تُحِبّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَکُمْ وَ اللّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ. (نور: 22)
از طرفی وقتی همسر و فرزندانتان به سبب خوش رفتاری تان، از شما راضی باشند،
بدانید که در زمره بهترین مسلمان ها هستند؛ زیرا رسول خدا(ص) بارها می فرمود:
خیرکم خیرکم لاهله و انا خیرکم لاهله.
بهترین شما آنهایی هستند که برای زنان خود بهترند و من بهترین شما هستم درباره همسرانم.
و نیز در حدیثی دیگر می خوانیم: «هرکس محبتش به همسر خود بیشتر باشد، ایمانش به خداوند بیشتر است»
2. عفو مایه صفا، صمیمیت و سرافرازی
کسی که انتظار دارد دیگران خطاهای او را نادیده بگیرند، خود نیز باید از بدی های آنان بگذرد
و لغزش هایشان را نادیده بگیرد تا از جرم و کوتاهی او درگذرند.
اگر کسی بدی های اعضای خانواده را با بدی پاسخ دهد و انتقام جویی کند،
با این گونه برخورد، کینه و دشمنی آنها را برمی انگیزد، ولی هرگاه بدی را با نیکی و نرمی پاسخ گوید،
می تواند از این راه، طرف مقابل را شرمسار و آگاهانه همراه خود سازد
و کینه و دشمنی او را به دوستی و رأفت تبدیل کند، چنان که خداوند در قرآن می فرمایند:
وَ لا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لاَ السّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الّذی بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَةٌ کَأَنّهُ وَلِیٌ حَمیمٌ. (فصلت: 34)
و نیکی با بدی یکسان نیست. [بدی را] به آنچه خوب تر است دفع کن. آن گاه کسی که میان تو و میان او و دشمنی است، گویی دوستی یکدل می گردد.
تأثیر بخشش بر روابط خانواده
3. تهذیب نفس
قرآن دراین باره می فرماید:
وَ ما یُلَقّاها إِلاّ الَّذینَ صَبَرُوا وَ ما یُلَقّاها إِلاّ ذُو حَظٍّ عَظیمٍ. (فصلت: 35)
و این [خصلت] را جز کسانی که شکیبا بوده اند، نمی یابند و آن را جز صاحب بهره ای بزرگ، نخواهند یافت.
چه خوب است که هیچ یک از افراد خانواده، سبب رنجش قلب دیگری نشوند.
بهتر است با هم قرار بگذارند که هرگاه یکی عصبانی می شود، دیگری کاملاً سکوت کند،
حرف های او را هیچ به دل نگیرد و مهار خود را به دست خشم و هیجان منفی ندهد تا آزرده خاطر نشود.
4. آرامش فرد و خانواده
چشم پوشی، گذشت و مقابله به مثل نکردن در برابر بدی ها، برای خانواده،
آرامش و سلامت به ارمغان می آورد و موجب می شود آنان در کانونی پر از صلح و صفا زندگی کنند
و در پی آن، کودکان را با تندرستی و نشاط رشد دهند.
اگر می خواهید فرزندانتان از نظر روحی سالم باشند، باید در خانه «سخت گیری» و «بهانه جویی» نکنید،
از «منفی نگری» بپرهیزید، «سعه صدر» داشته باشید و در رابطه با همسر و فرزندانتان از خود،
گذشت و نرمی نشان دهید.
به یقین، شیرینی، صفا و معنویت خانواده، درخور همین بخشش ها و ازخودگذشتگی هاست
و در سایه آن، استحکام و تثبیت نظام خانواده امری حتمی خواهد بود.
- وبسایت دکتر صادقیان www.Sadeghiyan.com
- ورود به پیج اینستاگرام
- ورود به کانال تلگرام
- ورود به کانال ایتا
- ورود به کانال آپارات
- #خانواده
