کمال جویی
فطرت و سعادت
همه انسانها به طور فطری طالب کمال هستند. هدف خداوند از آفرینش انسان این بوده که به اراده خود
مسیر تکامل را بپیماید؛ از همین رو چنین گرایشی را در فطرت او قرار داده است.
علم، قدرت، سعادت برخی از مصادیق کمال هستند.
کمال نهایی انسان
کمال اصلی و نهایی انسان چیست؟ چه وقت میتوان گفت، وجود انسان حقیقتاً کامل شده است؟
همانگونه که در جلسه قبل نیز اشاره کردیم، آنچه از تعالیم انبیا بر میآید این است که
تکامل انسان در «قرب به خدا» است. این مفهومی است که همه انبیا آن را به پیروان خود تعلیم دادهاند
و میتوان آن را امری فطری دانست.
در جلسه قبل اشاره کردیم که حتی مشرکان و بتپرستان در پی قرب به خدا بودند: «ما نَعْبُدُهُم الّا لِیقَرِّبونا اِلَی اللهِ زُلْفی؛
ما آنها (بتها) را جز برای آن که ما را هر چه بیشتر به خدا نزدیک گردانند، نمیپرستیم.»
این سخن، نشان از فراگیر بودن این مفهوم، بین مؤمن و مشرک دارد. بتپرست هم طالب «قرب» است،
اما مسیر را اشتباهی انتخاب کرده است.
پیش از این اشاره کردیم که تا دستکم مرتبه نازلی از قرب به خدای متعال در خود ما پیدا نشود،
حقیقت این معنا بر ما مخفی خواهد ماند. با این حال میتوان به کمک برخی قیود سلبی و اوصاف ایجابی، کاری کرد
که این مفهوم از آن حالت «مجهول مطلق» بودن درآید و دایره معنا محدودتر شود تا جستجوی حقیقت آسانتر گردد.
آیا از نظر قرآن کریم انسان راه سعادت خود را می داند؟
فطرت و سعادت
بله , آیات بسیاری از قرآن کریم بیانگر این مطلب است که انسان به خودی خود راه سعادت و شقاوت را می داند.
و به فطرت خود آنچه را حق است درک می کند . خداوند درقرآن می فرماید:
«فطره اللّه التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق اللّه ذلک الدین القیم» ( روم / ۳۰ )
«و الذی خلق فسوی و الذی قدر فهدی … فذکر ان نفعت الذکری سیذکر من یخشی و یتجنبها الاشقی» ( اعلی / ۱۱ )
و«و نفس و ماسواها فالهمها فجورها و تقواها قد افلح من زکاها و قد خاب من دساها» ( شمس / ۱۰ )
البته چه بسا به دلیل پیروی از هوای نفس و فریب شیطان , راه را گم کند و فطرت خویش را نادیده بگیرد .
اما این دلیل نمی شود که فطرتش او را گمراه ساخته است یاتوانایی راه یابی ندارد.
تفسیر المیزان ج ۸ ص ۴۳۰
بیشتربدانید << عوامل سعادت و شقاوت >>