کنترل هیجانات
همه هیجانات لازم، ضروری، مهم و ارزشمند هستند ولی برخی از هیجانات بسیار شدید هستند که بهتر است با آن ها با احتیاط رفتار شود، اما در اکثر شرایط شما قادر هستید هیجانات خود را به تنهایی درک نموده و با آن ها کار کنید.
ولی مواقعی هم در زندگی وجود دارد که ممکن است نتوانید هیجانات خود را مدیریت کنید و به همین دلیل برای رسیدگی به آن ها قطعا نیاز به کمک خواهید داشت. راه این که شما بدانید چه موقع برای کنترل هیجانهایتان نیاز به کمک دارید بسیار ساده است.
این لحظه در واقع زمانی است که هیجانات پیوسته تکرار می شوند و تحت هیچ شرایطی برطرف نمی شوند و یا این که شما و افراد زندگی تان را تحت تاثیر زیادی قرار می دهد. بنابراین شما باید آگاه باشید که بتوانید آن ها را مدیریت کنید.
طبق مطالعات؛ زمانی که همه چیز خوب پیش می رود و اگر شما به هیجاناتتان حتی آنهایی که بسیار شدید هستند توجه کنید و اقدامات مناسب را انجام دهید، براحتی برطرف می شوند.
اما گاهی اوقات هیجانات بسیار ناپایدار می شوند و اگر که به طور مداوم تکرار شوند دیگر خود به خود برطرف نمی شود، حتی ممکن است برای شما دردسرهایی را نیز به همراه داشته باشند که این موضوع را بر اساس دو هیجان ترس و عصبانیت مطرح می کنیم.
ترس:
بر اساس نظر تمامی مشاورین، زمانیکه ترس به وجود می آید که با تغییر، تازگی یا خطری در زندگی تان رو به رو شده باشید. ترس هیجانی غریزی و شهودی است. زمانی که ترس به شما علامت می دهد ممکن است لازم باشد نفس تان را نگه دارید، بدوید، بخندید، و یا حتی خیلی سریع برخورد کنید تا بتوانید از خطرات در حال وقوع جلوگیری نمایید.
بسیاری از کارهای دیگر هستند که می توانید در شرایط متفاوت انجام دهید. مثلا هنگامی که شما برای برخورد با غرایز خود اقدامات صحیحی را انتخاب می کنید، با کمک این اقدامات ترس خود را به پایان رسانده و ترس در شما به طور طبیعی نیز کمتر خواهد شد.
این نکته را به هیچ وجه فراموش نکنید که ترس در شما نباید به طور کامل از بین برود؛ ولی با این حال هم نباید هر دقیقه در هر روز حالت خلقی ترس را به همراه خودتان داشته باشید. اگر که شما همواره با ترس همراه باشید ممکن است شما یک وضعیت جسمی یا آسیبی در گذشته داشته باشید که باید حتما و خیلی سریع آن را برطرف کنید .
پرداختن به ترس بیش از حد فعال شده، بسیار مهم و ضروری است؛ زیرا کار ترس این است که شما را آگاه و ایمن نگه دارد و اگر بیش از حد فعال باشد، تمام روز آن را حس خواهید کرد و تحمل آن برای زمان طولانی، برای شما بسیار سخت و دشوار خواهد شد.
این واقعیت که مردم می توانند با ترس مکرر دچار مشکل شوند؛ به معنای این نیست که ترس ویژگی ای منفی است، ترس غیر قابل تغییر است و غرایز و شهود را به همراه خودش دارد و در واقع می تواند زندگی شما را نجات دهد.
در واقعیت هر فردی خواهان این است که ترس در جای مناسب خودش باشد و کارهای درست را با شدت مناسبی انجام بدهد، در این صورت است که انسان ها می توانند درک درستی از ترس داشته باشند.
عصبانیت:
وقتی تهدید هایی نسبت به خودتان، دیگران، یا حتی در موقعیت های خاصی احساس می کنید خشم شما به حال خلقی خود بر می گردد. زمانی که کسی سعی می کند به شما بی احترامی کند، عصبانیتتان بروز کرده و از شما در برابر مرزهایتان محافظت می کند و با آن احساس عصبانیت فرد در مسیر درستی قرار می گیرد.
طبق نظر تمامی مشاورین، اگر همواره شما احساس عصبانیت داشته باشید و از همه چیز خشمگین و عصبانی باشید و این احساس عصبانیت توسط همه محرکی در محیط شما فعال می شود این وضعیت بسیار نا خوشایند است.
در این صورت؛ شما از نظر هیجانی مهارت ندارید و همدلی را نمی دانید و حتی اگر که از خشم برای تخریب مرزها و خود انگاره دیگران استفاده می کنید، هدف واقعی خشم را اصلا یاد نگرفته اید.
ولی اگر که شیوه درست انتقال عصبانیت را یاد بگیرید، می توانید آن را به شکل سالم آن را توصیف کنید و از خود بروز دهید. ولی با عصبانیت مداوم احتمال آسیب رسیدن به سیستم قلبی عروقی خودتان نیز افزایش می یابد. این به این معنی نیست که عصبانیت بد است، بلکه مشکل این است که عصبانیت در یک حلقه بازخورد گیر کرده که باید حل شود تا به حالت عادی برگردد.
ما به تمام هیجانات خود نیاز داریم و نمی توانیم بگوییم که کدام خوب و کدام بد است بلکه آن چه از نظر رفتاری، شیمیایی و یا حتی عصبی مانع هیجانات شما می شود یا آن را برانگیخته می کند می تواند شما را به راحتی دچار فرسودگی و اختلال و … کند. شما در این شرایطی نیازمند درمان از سوی فردی متخصص دارید و در این زمینه از روانشناسان میتوانید راهنمایی های لازم را دریافت نمایید.
در ادامه چندین راهکار سریع، برای کنترل هیجانات برای شما ارائه می کنیم:
- تا ده بشمارید.
- با یک فرد مطمئن و معتمد صحبت و درددل کنید.
- کاری را انجام بدهید که به شما احساس خوبی می دهد، مثلا پیاده روی کنید یا آهنگ دلخواهتان را گوش کنید.
- کاری را انجام دهید که حواس شما را از موضوع پرت می کند، مثلاً اگر در خانه هستید خود را با کار خانه مشغول کنید و اگر در محل کار هستید، میز خود را مرتب نمایید.
- دوش بگیرید.
- در اولین فرصت که هیجاناتتان فروکش کرد و بر واکنشهایتان تسلط داشتید، حتما هیجانات خود را با فردی که موجب این احساس شده در میان بگذارید.
۴ راهکار مدیریت و کنترل هیجانات
۱- سعی کنید هیجانات تان را شناسایی کنید:
شناخت هیجانات بخش مهمی از کنترل آن را شامل می شود.
در نظر بگیرید وقتی در موقعیتی کسی به شما می گوید:
«شما الان عصبانی هستی» و شما پاسخ می دهید:
«خیر به هیچ وجه»
در حالی که رگ گردنتان بالا زده و صورتتان از شدت خشم سرخ شده است، گویا نسبت به هیجان منفی خودتان اصلا آگاه نیستید یا اگر آگاه هستید دیگر حتی قادر به کنترل آن نیستید.
۲- به هیجانات خود اجازه ابراز بدهید:
ساده ترین راه برای بروز هیجانی مانند خوشحالی، خندیدن می باشد.
حتی اگر تنها هستید گاهی می توانید مطلب خنده داری بخوانید و بلند بلند بخندید.
اگر غمگین هستید، سعی کنید درباره موضوعی که باعث ناراحتی تان شده است با کسی صحبت کنید و حتی در حضور او گریه هم بکنید و گاهی حتی شما می توانید احساساتی مانند خشم را در یک فعالیت مانند کار یا ورزش تخلیه کنید.
۳- گاهی احساسات خود را یادداشت کنید:
این خودش نوعی ابراز وجود برای بیان احساس است.
نوشتن احساسات نه تنها راهی برای تخلیه آن است؛ بلکه فرصتی برای یافتن راه حل درباره احساسات منفی نیز ایجاد می کند.
۴- فنون کنترل هیجانات منفی را بیاموزید:
هیچ فردی نمی تواند بگوید که هیجانات منفی را اصلا تجربه نمی کند.
طبیعی است که ما به خاطر اتفاقاتی که پیرامونمان می افتد ممکن است هیجانات مختلفی را تجربه کنیم اما این که چطور با آن مواجه می شویم به آموختن نیاز دارد.
